Formalności po zakupie mieszkania spędzają sen z powiek wielu przyszłych nabywców nieruchomości. Co prawda muszą oni pamiętać o kilku kwestiach, ale nie mają tak wielu obowiązków, jak wydaje się na pierwszy rzut oka. Nie warto zatem martwić się na zapas, ale odpowiednio przygotować do finalizacji transakcji. Kupno mieszkania lub domu jest przecież nie lada osiągnięciem, zwłaszcza w dobie rosnącej inflacji i cen. Innych uregulowań musimy dopełnić, kupując nieruchomość za gotówkę, odmiennych, jeżeli transakcję finansujemy ze wsparciem kredytu. Zawsze jednak towarzyszem operacji jest notariusz. Musimy zatem liczyć się z koniecznością uregulowania kosztów notarialnych. Oprócz nich przyjdzie nam uiścić również inne opłaty, warto dodatkowo pomyśleć o ubezpieczeniu mieszkania niezwłocznie po jego zakupie.
Zawsze, niezależnie od tego, czy kupujemy nieruchomość za gotówkę, czy z pomocą banku, do wymaganych prawem formalności po zakupie mieszkania w Polsce należy:
- konieczność zgłoszenia nabycia nieruchomości do stosownej siedziby Urzędu Skarbowego
- opłacenie podatku od czynności cywilno-prawnych (w przypadku mieszkania z rynku wtórnego)
- zgłoszenie finalizacji transakcji do Urzędu Gminy, którego przedstawiciele naliczą roczny podatek
- złożenie wniosku do sądu rejonowego o dokonanie wpisu do księgi wieczystej nieruchomości.
Formalności po zakupie mieszkania za gotówkę
Jeżeli mamy do dyspozycji gotówkę, czeka nas dosłownie kilka formalności po zakupie mieszkania. Oszczędzamy cenny czas związany z przeglądaniem ofert kredytowych, spotkaniami z doradcą, a także wypełnieniem wniosku kredytowego. Musimy jedynie dostarczyć sprzedającemu odpowiednią kwotę. Transakcję poprzedza podpisanie aktu notarialnego. Za gotówkę najczęściej kupujemy mieszkania od dewelopera, czyli te, które pochodzą z rynku pierwotnego. W takim przypadku czasami konieczne jest podpisanie dwóch umów – deweloperskiej i właściwej. Celem tej pierwszej jest gwarancja uwzględnienia wszystkich uzgodnień dokonanych pomiędzy deweloperem a kupującym, nawet wtedy, gdy kupowana nieruchomość nie jest jeszcze wybudowana. Podpisanie ostatecznej umowy sprawia, że prawa własności zostają przeniesione na kupującego.
Formalności po zakupie mieszkania na kredyt
Finansując mieszkanie ze środków kredytowych, warto spisać ze sprzedającym umowę przedwstępną. Proces kupna takiej nieruchomości może trwać bowiem nawet miesiącami. Po zakupie mieszkania na kredyt banki wymagają dostarczenia do im kopii aktu notarialnego oraz dokumentu, który poświadcza złożenie wniosku o ustanowienie hipoteki na rzecz banku, w którym pobraliśmy świadczenie kredytowe.
Wniosek należy złożyć w Wydziale Ksiąg Wieczystych odpowiedniego Sądu Rejonowego. Formalności tej można dopilnować samodzielnie lub zlecić ją notariuszowi. Po ustaleniu hipoteki w księdze banki cofają dodatkowe opłaty (ubezpieczenie pomostowe lub podwyższoną marżę), które nakładają do udzielonego kredytu.
Warto pamiętać, że mimo iż kredyt hipoteczny kojarzy się ze zobowiązaniem na całe życie, to nawet mieszkanie obciążone hipotecznie można sprzedać.
Wizyta u notariusza i opłaty notarialne
Niezależnie od tego, czy decydujemy się na kupno mieszkania z rynku wtórnego, czy pierwotnego, do formalności po zakupie nieruchomości wlicza się wizytę u notariusza i konieczność zapłaty tzw. taksy notarialnej. Finalizacja transakcji może odbyć się wyłącznie w jego towarzystwie. Sporządza on bowiem umowę kupna-sprzedaży nieruchomości właśnie w formie aktu notarialnego. Oprócz tego może zająć się również innymi formalnościami po zakupie mieszkania. Należy do nich najczęściej przekazanie wniosku do oddziału sądu rejonowego dotyczącego dokonania wpisu do księgi wieczystej.
Wartość taksy notarialnej uzależniona jest głównie od wartości kupowanej nieruchomości. Istotny jest więc metraż mieszkania oraz to, czy decydujemy się na mieszkanie do remontu, co może obniżać jego wartość. Oprócz taksy notarialnej należy również uiścić opłatę za otrzymany na własność odpis aktu notarialnego. Zapłacimy również za wynagrodzenie dla agencji nieruchomości, jeżeli korzystaliśmy z jej usług. Musimy również pamiętać o tym, że dodatkowe opłaty czekają nas też w sądzie. Należy do nich głównie należność za założenie księgi wieczystej nieruchomości lub wniosek o dokonanie wpisu w księdze, która już istnieje, bądź jego wykreślenie.
Opłaty podatkowe i dodatkowe formalności
Po podpisaniu aktu notarialnego kupujący powinien również opłacić należny podatek. Jeżeli kupujemy mieszkanie z rynku wtórnego, opłata ta wyniesie 2% wartości nieruchomości. Opłatę pobiera zwykle notariusz podczas finalizacji transakcji. Zajmuje się również wysłaniem odpowiedniego aktu do Urzędu Skarbowego i odprowadza do niego opłatę podatkową pobraną od klienta. Kupując mieszkanie z rynku pierwotnego, samodzielnie nie opłacamy podatku od czynności cywilno-prawnych, ale jego koszt wlicza w cenę mieszkania deweloper. To on jest bowiem odpowiedzialny za dopełnienie w Urzędzie Skarbowym formalności po zakupie mieszkania.
Kupujący mieszkanie z rynku wtórnego powinni również pamiętać o tym, że po przejęciu własności nad nieruchomością należy spisać stan liczników. Dzięki temu możliwe staje się uczciwe rozliczenie kosztów za media z poprzednim właścicielem lokalu. Dodatkowo należy podpisać nowe umowy z dostawcą gazu, energii elektrycznej, internetu. O fakcie nabycia mieszkania informuje się ponadto przedstawicieli wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni.
Niezależnie od tego, jaką nieruchomość nabywamy (nawet, jeżeli jest to mieszkanie z licytacji komorniczej lub pozyskane w wyniku spadku), fakt nabycia należy zgłosić do urzędu gminy lub miasta. Jego pracownicy aktualizują bowiem wszystkie informacje o właścicielu nieruchomości i ustalają wysokość podatku opłacanego corocznie. Zadaniem nabywcy jest jedynie wypełnienie stosownego wniosku – informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych. Jako nabywający mieszkanie, na dopełnienie tej formalności mamy 14 dni, liczonych od dnia podpisania aktu notarialnego.
