Zmiany w zakresie wydawania świadectw charakterystyki energetycznej budynku konieczne są w celu dostosowania polskiego prawa do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej. Dzięki temu możliwa staje się ponadto poprawa skuteczności dotychczasowego systemu oceny efektywności energetycznej polskich budynków. Świadectwo energetyczne mieszkania może mieć formę papierową lub elektroniczną. Wymagane jest nie tylko dla nowo powstałych nieruchomości, ale również dla tych, które zbudowano już wcześniej. Jego kopię należy bowiem dołączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie. Konieczne jest również wówczas, gdy chcemy wynająć lub sprzedać dom bądź mieszkanie.
Świadectwo energetyczne mieszkania jest dokumentem obowiązkowym w świetle ustawy, która weszła w życie 28 kwietnia 2023. Inaczej nazywa się je również certyfikatem lub paszportem energetycznym. Swoją ważność zachowuje przez okres 10 lat. Jedynym warunkiem jego ważności jest brak dokonania w tym czasie prac z zakresu termomodernizacji budynku. Głównym celem nowego zobowiązania jest promowanie efektywności energetycznej budynków oraz zmniejszenie zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
Świadectwo energetyczne mieszkania – czym jest?
Mianem świadectwa energetycznego mieszkania określa się dokument sporządzany na podstawie dokonanej oceny energetycznej budynku. Jej wykonanie opiera się na wyliczeniu zapotrzebowania nieruchomości na energię. Najczęściej jest ona potrzebna do ogrzewania i wentylacji, zapewnienia dostępu do ciepłej wody, klimatyzacji, oświetlenia. Obliczenia te pozwalają oszacować koszty użytkowania danego budynku lub lokalu.
Świadectwo energetyczne mieszkania zawiera ponadto informacje na temat klasy energetycznej nieruchomości. Obejmuje również zalecenia, które mogą wpłynąć na poprawę efektywności energetycznej. To z kolei wpływa na niższe rachunki za energię i zmniejszenie niekorzystnego wpływu gospodarstwa domowego na środowisko. Dzięki temu dokumentowi właściciel nieruchomości może również z wyprzedzeniem zaplanować odpowiednie działania modernizacyjne i inwestycje.
Kiedy sporządzić świadectwo charakterystyki energetycznej budynku?
Świadectwo energetyczne mieszkania obecnie jest obowiązkowe nie tylko dla właścicieli domów jedno- lub wielorodzinnych, ale również dla właścicieli mieszkań w zabudowie wielorodzinnej. Zarówno sprzedaż, jak i wynajem mieszkania wiąże się z koniecznością sporządzenia opisywanego dokumentu. Na mocy nowelizowanych przepisów o świadectwie należy również napomknąć już w ogłoszeniu o sprzedaży lub najmie mieszkania czy domu, gdy sporządzono je dla całości lub części budynku.
Obowiązkowe staje się przekazanie świadectwa w momencie sprzedaży lub najmu nieruchomości. Fakt tego przekazania zobowiązuje się zanotować notariusz. Jeżeli do przekazania świadectwa energetycznego nie dojdzie, notariusz poucza podmiot zobowiązany do jego przekazania o możliwych konsekwencjach prawnych. Brak świadectwa wiąże się z karą grzywny za niewykonanie tego obowiązku. Grozi ona również tym, którzy sporządzą świadectwo w sposób niezgodny z ustawowymi wymaganiami. Ponadto brak świadectwa może również zniechęcić potencjalnych nabywców do sfinalizowania umowy sprzedaży nieruchomości. Bez obowiązującego dokumentu nie mają oni bowiem pełnych informacji o charakterystyce mieszkania lub domu. Pozbawieni są przede wszystkim danych o zużyciu energii i kosztach utrzymania budynku.
Świadectwo energetyczne a wynajem mieszkania w bloku – czy to dokument obowiązkowy?
Oryginalne świadectwo energetyczne konieczne jest przy sporządzaniu aktu notarialnego dotyczącego finalizacji zbycia nieruchomości. Dotyczy to zarówno lokalu własnościowego, jak i spółdzielczego, własnościowego prawa do lokalu. Kopia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku przekazywana jest w postaci papierowej lub jako wydruk przy zawarciu umowy najmu.
Konieczność sporządzenia świadectwa energetycznego dotyczy jednak wyłącznie nowo sporządzanych umów najmu. Nie trzeba ich wykonywać wstecz. W tym przypadku zobowiązanie nie dotyczy umów najmu zawartych przed wejściem w życie nowych przepisów. Klasyfikacji nie dokonuje się również w stosunku do gruntów (m.in. działek budowlanych).
Kto sporządza świadectwo energetyczne mieszkania?
Świadectwo charakterystyki energetycznej może sporządzić wyłącznie osoba uprawniona do tej czynności. Powinna ona zatem być wpisana na listę Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Zawarte w nim dane udostępniane są w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków. Jest on powszechnie dostępny dla wszystkich zainteresowanych. Osoba, która sporządziła świadectwo, może przekazać je właścicielowi budynku w dwojakiej formie. Może ono mieć formę papierową. Wówczas opatrzone zostaje numerem nadanym mu w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków i podpisem osobistym sporządzającego. W formie elektronicznej również zostaje ono opatrzone numerem. Konieczne jest wówczas jego podpisanie za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego.
By uzyskać świadectwo energetyczne mieszkania, jego właściciel lub zarządca powinien zwrócić się do uprawnionego audytora energetycznego. Dokonuje on oceny nieruchomości. Sprawdza zużycie energii, przygotowuje dokumentację techniczną, pomaga określić roczne zapotrzebowanie na energię domów i mieszkań. Po audycie właściciel nieruchomości otrzymuje świadectwo z klasyfikacją energetyczną budynku.
Kto powinien ubiegać się o wystawienie świadectwa energetycznego?
Decydując się na inwestowanie w nieruchomości i przygotowując się do samodzielnej sprzedaży nieruchomości, należy śledzić przepisy prawa. Najnowsze przepisy dotyczące opisywanego świadectwa weszły w życie 28 kwietnia 2023 roku. Dotychczas dokument ten posiadać musieli właściciele nieruchomości powstałych po 2009. Aktualnie przepis dotyczy również właścicieli starszych nieruchomości – w przypadku chęci ich sprzedaży lub rozpoczęcia najmu.
Świadectwo energetyczne musi zatem posiadać nowe mieszkanie, mieszkanie od dewelopera, lokale pochodzące z rynku wtórnego czy pierwotnego. To obowiązkowy dokument dla właścicieli nieruchomości, decydujących się przeznaczyć dom lub mieszkanie na sprzedaż.
Świadectwo charakterystyki energetycznej – jaka jest cena dokumentu?
Konieczność posiadania opisywanego dokumentu wiąże się z dodatkowymi opłatami i kosztami. Koszt wystawienia świadectwa zwykle waha się w przedziale kilkuset złotych. Minimalny jego koszt wynosi 300 złotych. Oprócz profesjonalnej wyceny nieruchomości, koszt ten należy obecnie do najczęściej regulowanych przez sprzedających swoje obiekty. Ponieważ obowiązek sporządzania świadectw energetycznych zwiększy na nie zapotrzebowanie, specjaliści twierdzą, że wzrośnie również ich cena. Ten wzrost może sięgnąć nawet dwukrotności obecnych cen.
Koszt świadectwa a ceny ofertowe i transakcyjne nieruchomości
Ostateczna cena świadectwa energetycznego zależy głównie od lokalizacji budynku, jego kształtu i wielkości. Nie bez znaczenia pozostaje również jego przeznaczenie i skomplikowanie projektu. Inwestorzy zastanawiają się obecnie również nad tym, co wpływa na cenę mieszkania. Istotne jest jego położenie, metraż oraz inne udogodnienia. Do najważniejszych z nich należy winda w budynku, pomieszczenia przynależne (piwnica lub komórka lokatorska), zamknięty teren osiedla, parking lub garaż.
