Zakup działki, domu lub mieszkania to proces wieloetapowy, którego przebieg uzależniony jest głównie od zaistniałego stanu prawnego nieruchomości. Głównie z tego powodu należy skrupulatnie sprawdzić wszystkie dane właściciela nieruchomości. Istotny jest jej stan prawny, wpisy w księgach wieczystych, ewidencji gruntów i budynków, numer ewidencyjny działki, ewentualna hipoteka. Większość danych można w stosunkowo łatwy sposób uzyskać nawet bez konieczności wychodzenia z domu. Czasami konieczne jest złożenie wniosku do urzędu lub sądu rejonowego z prośbą o udostępnienie określonych informacji. Co zrobić w sytuacji, gdy interesuje nas konkretna działka, ale nie wiemy, jak ustalić właściciela nieruchomości jedynie na podstawie jej lokalizacji? Istnieje kilka różnych możliwości, przydatnych zwłaszcza gdy nieruchomość nie ma założonej księgi wieczystej.
W interesie prawnym obu stron finalizowanej transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości jest upewnienie się co do prawdziwości i rzetelności wzajemnych danych. Oficjalne informacje o właścicielu działki lub domu czy mieszkania zgodnie z prawem powinny być możliwe do znalezienia przynajmniej w kilku miejscach. Zastanawiając się nad tym, jak ustalić właściciela nieruchomości, warto w pierwszej kolejności sięgnąć do księgi wieczystej. Jeżeli jej nie ma, pomocna okaże się ewidencja gruntów i budynków, a nawet popularny Geoportal. Warto zaznaczyć, że rzadko chęć poznania właściciela nieruchomości wynika ze zwykłej ciekawości. Potencjalni nabywcy kierują się chęcią zwiększenia poziomu bezpieczeństwa transakcji, która jest dla większości z nich jedną z najważniejszych w życiu.
Planujesz zakup nieruchomości? Koniecznie znajdź właściciela działki!
Przed planowanym zakupem działki, domu lub mieszkania wiele osób stoi przed dylematem, jak ustalić właściciela nieruchomości. Dlaczego jest to tak istotne? Dane właściciela nieruchomości oraz numer księgi wieczystej uznawane są za najważniejsze informacje i dokumenty pomocne przy kontroli faktycznego stanu prawnego mieszkania, domu lub działki. Jeżeli naprawdę zależy nam na bezpiecznym kupnie nieruchomości od dobrego właściciela, należy dołożyć wszelkich starań, by dane osobowe właściciela działki przestały być tajemnicą. Księga wieczysta, ewidencja nieruchomości, portale internetowe, a nawet poczta pantoflowa – wszystkie sposoby mogą okazać się dobre, by szukana działka stała się realizacją marzenia o własnym domu. Najprościej jest bowiem czasami rozpytać okolicznych mieszkańców. Nie zawsze jest to jednak możliwe, zwłaszcza w zacisznych okolicach bez najbliższego sąsiedztwa.
Gdzie i jak sprawdzić, do kogo należy nieruchomość – działka bez numeru księgi wieczystej
Mimo że księga wieczysta prowadzona przez sąd rejonowy należy do grona podstawowych dokumentów, w których można sprawdzić rzetelność danych, warto zainteresować się również tymi nieruchomościami, które KW nie posiadają. To przede wszystkim mieszkania, które znajdują się w blokach spółdzielczych, na gruntach o nieuregulowanym statusie prawnym. Brak numeru księgi wieczystej może dotyczyć również sytuacji, w której brak jest porozumienia pomiędzy spadkobiercami w zakresie dziedziczenia danej nieruchomości. Również wówczas treść istniejącego zapisu w księdze wieczystej może być nieaktualna i niezgodna ze stanem rzeczywistym. W przypadku sprzedaży mieszkania z kredytem hipotecznym księga wieczysta jest dostępna do wglądu wraz z zapisem o zadłużeniu. Księga wieczysta dostępna jest za darmo na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.
Mimo wszystko warto również udać się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości. W ten sposób można upewnić się co do faktu istnienia księgi wieczystej interesującej nas działki. Wówczas możliwe jest ponadto uzyskanie odpisu księgi wieczystej i rozpoczęcie formalności wynikających z chęci zakupu działki lub innej nieruchomości. Jak ustalić właściciela nieruchomości bez możliwości ustalenia numeru księgi wieczystej?
Jak ustalić właściciela nieruchomości – adres administracyjny działki, numer działki i ewidencja gruntów
Ewidencja gruntów i budynków prowadzona jest przez organy administracji publicznej (starostwo powiatowe lub prezydenta miasta), władających na terenie, na jakim znajduje się interesująca nas działka. Zawiera aktualne informacje na temat każdej wpisanej do niej działki. Dane dotyczą przede wszystkim położenia nieruchomości, jej rodzaju, granic, powierzchni, ewentualnego oznaczenia księgi wieczystej. Pomocny okazuje się również identyfikator działki. Znając adres administracyjny działki, można wyszukać ją w ewidencji bez większych trudności. Jeżeli należy ona do osoby fizycznej, w ewidencji tej znajdziemy dane właściciela. W przypadku, gdy działka należy do państwa, znajdziemy tam dane władającego nią podmiotu. Podobnie, jeżeli stanowi ona własność biura nieruchomości.
Interes prawny a interes faktyczny
Jak ustalić właściciela nieruchomości jedynie na tej podstawie? Ponieważ informacje zawarte w ewidencji są jawne, każdy ma prawo prosić o ich udostępnienie. Prawodawca określił jednak pewne ograniczenia w tym zakresie. Dane właściciela nieruchomości i wypisy, na których się one znajdują, może uzyskać wyłącznie ta osoba, która ma w tej czynności określony interes prawny. Co istotne, wynika on z przepisów prawa, a nie samej chęci nabycia danej nieruchomości (to z kolei interes faktyczny). Interes prawny wykazuje również najemca lub dzierżawca działki. Najlepszym przykładem jest tutaj udział potencjalnego nabywcy w postępowaniu spadkowym lub sądowym, chęć kupna mieszkania z licytacji komorniczej.
Jak ustalić właściciela nieruchomości czy działki bez księgi wieczystej nieruchomości? Gdzie wyszukiwać informacje?
Jak kupić dom, znając tylko jego adres lub ogólną lokalizację? Numer działki można łatwo znaleźć za pośrednictwem danych dostępnych w internecie. Jej adres, powierzchnię, numer, identyfikator i obszar ewidencyjny znajdziesz najłatwiej na rządowej stronie Geoportal. Mapa pokazuje ponadto wszystkie obiekty, które znajdują się na wybranym terenie. Baza portalu jest rozbudowana i umożliwia przede wszystkim ustalenie, czy dana nieruchomość posiada numer KW. Uzyskanie danych właściciela działki, mieszkania lub domu ułatwia się wtedy, gdy klient korzysta z usług pośredników sprzedaży nieruchomości.
Dodatkowym źródłem informacji może być rejestr mieszkańców, który prowadzi przykładowo spółdzielnia mieszkaniowa. Aby dowiedzieć się, kto jest właścicielem danego mieszkania, należy zwrócić się z odpowiednim wnioskiem do spółdzielni mieszkaniowej z prośbą o udostępnienie imienia i nazwiska właściciela. Należy jednocześnie wskazać uzasadniony powód swojej prośby. Każdorazowo powinien on być uargumentowany podstawą prawną, umożliwiającą pozyskanie danych osobowych właściciela.
Ustalenie właściciela działki – podsumowanie
Jeżeli informacji nie uzyskamy w sposób tradycyjny i od najbliższych sąsiadów nieruchomości, jaką jesteśmy zainteresowani, należy przede wszystkim:
- udać się do państwowych instytucji – starostwa powiatowego lub urzędu miasta (Wydział Geodezji i Kartografii), Wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego;
- znaleźć adres administracyjny działki, czyli identyfikator działki ewidencyjnej, np. za pośrednictwem interaktywnej mapy Geoportal.
Jak ustalić właściciela nieruchomości legalnie? Wszystkie z wyżej wymienionych sposobów są zgodne z obowiązującym prawem geodezyjnym i kartograficznym. Danych właścicieli nieruchomości można poszukiwać samodzielnie, korzystając z ogólnodostępnych źródeł. Jednym z łatwiejszych rozwiązań w przypadku napotkania trudności w zakresie ustalenia właściciela danej działki czy innej nieruchomości jest również skorzystanie z usług biur pośrednictwa sprzedaży nieruchomości. W niektórych przypadkach może bowiem okazać się, że poszukiwana przez nas działka, dom lub mieszkanie znajduje się w bazie danych pośrednika. Wówczas może on udostępnić dane właściciela osobom zainteresowanym finalizacją transakcji.
Uzyskałem dane właściciela – finalizacja transakcji
Poznanie nazwiska właściciela nieruchomości jest konieczne również w celu odbycia wizyty u notariusza celem finalizacji transakcji i podpisania umowy notarialnej kupna-sprzedaży. To dokument, w którym określa się szczegóły transakcji, łącznie z kwotą, opisem stanu faktycznego nieruchomości. Notariusz pomaga także ustalić stan prawny interesującej nas nieruchomości i kontroluje poprawność wszystkich danych. Czuwa nad bezpieczeństwem przebiegu sprzedaży. Na żądanie osób zainteresowanych przedstawia ponadto wszystkie dane dotyczące każdej nieruchomości. Często podpowiada również, by dla działki, domu lub mieszkania bez wpisu KW założyć księgę wieczystą przed finalizacją kupna-sprzedaży. Pozwala to uniknąć nieścisłości, niweluje wątpliwości stron, zwiększa poziom ich bezpieczeństwa, komfortu i wzajemnego zaufania.
Zamiar zakupu nieruchomości zawsze wymaga potwierdzenia w obecności notariusza. Może on pomóc również załatwić wszelkie formalności po zakupie mieszkania, łącznie z opłatą podatku od nieruchomości.
